Jak napisać biznes plan?

Co to jest biznes plan?

Jak napisać biznesplan? To pytanie zadaje sobie często większość osób, które myślą o założeniu własnej firmy, startupu lub znalezieniu inwestora. Wszyscy rozumieją, że odpowiedź na pytanie “jak napisać biznes plan kompetentnie i poprawnie?” jest integralną częścią udanej firmy i przedsiębiorstwa. Gotowy biznesplan powinien przedstawiać pełny obraz działalności biznesowej od analizy po perspektywy rozwoju.

Biznes plan jest dokumentem, który odpowiada na wszystkie pytania związane z działalnością firmy i daje całościowy obraz jej funkcjonowania w długim i krótkim okresie czasu i może być edytowany wraz ze zmianą bieżących planów i strategii.

Wybitne osobowości zarządzania i marketingu, takie jak Brian Tracy, Stephen Covey, John Maxwell i wielu innych uważają, że większość ludzi rodzi dziesiątki pomysłów każdego dnia. Jednak nie każdy pomysł przeradza się w udany pomysł na biznes. Aby pomysł na biznes stał się możliwy do zrealizowania, należy odpowiedzieć na pytanie “jak napisać biznesplan?”. Możliwe jest poprawne napisanie biznesplanu, jeśli szczegółowo przemyśleć każdą jego część:

• Część wstępna lub streszczenie projektu;
• Opis towarów i usług;
• Analiza rynku i strategia marketingowa;
• Plan produkcji;
• Plan organizacyjny;
• Plan finansowy i budżet;
• Oczekiwane wyniki, ocena ryzyka i perspektywy rozwoju.

Poniżej znajdują się informacje jak poprawnie napisać biznesplan oraz instrukcje krok po kroku.

Dlaczego jest potrzebny biznesplan?

• Dla siebie – biznes plan jest opracowywany przez przyszłego założyciela przy otwieraniu działalności gospodarczej, aby przeanalizować koszty i możliwe przychody, przewidzieć możliwe warianty zdarzeń i mieć czas, aby na nie zareagować. Jeżeli firma już istnieje na rynku, biznesplan będzie potrzebny dla jej rozwoju, na przykład przy wprowadzaniu nowych produktów, restrukturyzacji, wejściu na nowy rynek i wielu innych.
• Dla inwestorów – założyciel, pozyskując inwestycje z zewnątrz, musi przedstawić inwestorom biznesplan dla swojej przyszłej lub istniejącej firmy, aby mogli oni określić, warto zainwestować czy nie.
• Dla banków – przy uzyskaniu kredytu na rozpoczęcie lub rozwój działalności gospodarczej, w większości przypadków założyciel musi przedstawić bankowi biznesplan. Bank analizuje również biznesplan pod kątem rentowności, ryzyka i podejmuje decyzję o przyznaniu lub odmo wie udzielenia kredytu.

Biznesplan – jakie jest jego przeznaczenie?

1. Pomaga zdefiniować cele, strategię, misję firmy i działać zgodnie z nimi.
2. Pomaga określić grupy potencjalnych nabywców i rolę firmy wobec nich.
3. Dokonuje analizy otoczenia konkurencyjnego, identyfikuje przewagi konkurencyjne.
4. Zawiera on planowane koszty i przychody projektu.
5. Zawiera również plan działania dla realizacji projektu, który pozwala na monitorowanie jego realizacji w przyszłości.
6. Pozwala ocenić opłacalność i ryzyko projektu lub przedsięwzięcia.

Biznesplan jest więc bardzo przydatnym narzędziem, za pomocą którego osoby planujące realizację nowego projektu systematyzują, a następnie analizują wszystkie informacje na temat projektu, podejmują decyzje, a następnie realizują projekt.

Glowne cele biznesplanu

Dla firm rozpoczynających działalność:

• wybrać opłacalny i obiecujący kierunek i produkt (wyroby, towary, usługi) dla nowego biznesu;
• analizować zapotrzebowanie rynku na produkt i jego dalsze zmiany;
• analizować otoczenie konkurencyjne, określać swoje przewagi konkurencyjne, różnicować swój produkt – czyli wskazywać różnice w stosunku do konkurentów
• określenie jednorazowego planu działania i budżetu na realizację pomysłu biznesowego, źródeł finansowania;
• zaplanować wdrożenie produktu i zysk;
• określić, kim będą dostawcy i klienci;
• określić możliwą cenę rynkową produktu i wpływ konkurentów na nią;
• przewidzieć stopień skuteczności działania i zastanowić się, jak można go poprawić;
• ocenić ryzyko i podjąć decyzję o kontynuowaniu działalności.

Dla istniejących przedsiębiorstw:

• Określić sytuację finansową firmy: koszty i przychody, czy wystarczy środków na realizację projektu, uwzględniając ewentualne pułapki;
• określić, kto jest odpowiedzialny za realizację projektu;
• określenie mocnych i słabych stron firmy, przeanalizowanie dostępnych zasobów i określenie, czy są one wystarczające do realizacji projektu;
• określenie wpływu czynników zewnętrznych, sytuacji rynkowej – przewidywanych zagrożeń i szans;
• określenie kompleksu badań marketingowych w zakresie badania rynku, otoczenia konkurencyjnego, możliwości firm reklamowych i PR, itp;
• określenie budżetu dochodów i wydatków, planowanego zysku z realizacji projektu;
• przewidywanie stopnia skuteczności działań i rozważanie możliwości jej poprawy
• ocenić ryzyko i podjąć decyzję o realizacji projektu.

Jak samodzielnie stworzyć biznesplan?

Zanim napiszesz biznesplan, musisz ocenić obecną sytuację i opracować wcześniejsze informacje. Jedną z uznanych technik wstępnej analizy przed napisaniem biznesplanu, zwłaszcza dla małych firm, jest analiza SWOT, która strukturyzuje wszystkie informacje.

Co to jest analiza SWOT i jak się ją wykorzystuje w biznesplanie? Analiza SWOT jest potrzebna do oceny wewnętrznych i zewnętrznych zasobów firmy, tworząc obiektywny obraz dla biznesplanu i składa się z następujących elementów:

1. Strengths – mocne strony produktu lub usługi, np. może to być niski koszt produkcji, wysoki profesjonalizm pracowników, innowacyjny komponent produktu, atrakcyjne opakowanie produktu lub wysoki poziom świadczenia usług przez firmę, itp.
2. Weakness – do słabych stron można zaliczyć takie czynniki jak brak własnego lokalu użytkowego, niska świadomość marki wśród potencjalnych nabywców itp.
3. Opportunities – szanse w biznesie oznaczają takie czynniki jak wdrożenie nowych materiałów i technologii do produkcji wyrobu firmy, pozyskanie dodatkowych środków finansowych na realizację projektu itp.
4. Threats – zagrożenia, dla biznesu mogą to być takie kryteria jak sytuacja gospodarcza i polityczna w kraju lub regionie, specyfika mentalności konsumentów, poziom rozwoju technologii na terenie działania firmy itp.

Jak samodzielnie sporządzić biznesplan, instrukcja krok po kroku

Strona glowna

Strona główna  powinna zawierać następujące informacje: nazwa projektu, organizacja, dane kierownika projektu, data zakończenia, najważniejsze dane (kwota inwestycji w projekt, kwota finansowania bankowego itp.), informacje o wykonawcy planu.

CV

Jest to bardzo ważna część planu. Przecież wielu inwestorów, biznesmenów po przeczytaniu streszczenia określa, czy projekt jest dla nich interesujący, czy nie. W streszczeniu należy jak najlepiej opisać pomysł na biznes, zainteresować adresatów biznesplanu: jakie towary będą produkowane lub jakie usługi będą oferowane; jakie są jego przewagi konkurencyjne. Tutaj konieczne jest określenie danych dotyczących tak ważnych obliczeń:

• jaka jest kwota inwestycji w projekt,
• jakie są warunki pożyczki,
• jakie są gwarancje zwrotu,
• jakie przychody będą generowane ze sprzedaży produktu lub usługi
• jaki jest całkowity zysk za pewien okres,
• jaki jest okres zwrotu nakładów,
• jaka ilość środków własnych zostanie zainwestowana w projekt,
• jaka jest wartość netto zdyskontowanego projektu, itp.
• W podsumowaniu nie trzeba mówić o poprawności obliczeń, ich szczegółowy opis powinien znaleźć się w dalszej części planu.

Opis firmy

Należy podać jak najwięcej informacji o proponowanej firmie: dane, cele, organizacja, historia i osiągnięcia, pozycja na rynku . Charakteryzując rynek, określ: kto jest kluczowym graczem na rynku, jakie produkty wytwarza, jakie mocne i słabe strony mają Twoi konkurenci, jak rozwija się branża, jakie nowe firmy pojawiły się w ostatnich latach, jakie są perspektywy rozwoju rynku itp. Dodatkowo w tej części strony należy przeprowadzić analizę SWOT firmy – analizę mocnych i słabych stron, perspektyw i ewentualnych zagrożeń.

Analiza rynku 

Trudno jest odnieść sukces na rynku nie wiedząc, jak on działa. Przed sporządzeniem biznesplanu należy przeprowadzić badania i zebrać jak najwięcej informacjiю

W tej części proszę opisać

• krótka historia branży, uwzględniająca lokalną specyfikę;
• Czynniki wpływające na rozwój sektora;
• kategorie produktów i usług, nabywcy i dostawcy
• bezpośrednich konkurentów i liderów branży
• główne trendy;
• Wielkość przemysłu w ujęciu pieniężnym;
• strategie marketingowe specyficzne dla danej branży.

Aby przeanalizować rynek i niszę, w której otworzyłeś biznes, zastosuj te same metody analizy, tylko zawężając zakres. Znajdź firmę podobną do Twojej w swoim mieście lub regionie. Przeprowadź wywiad z potencjalnymi klientami, którzy świadczą podobne usługi do nich i jak często z nich korzystają, a następnie udokumentuj wyniki w biznesplanie.

Podsumowując, zidentyfikuj swój docelowy segment odbiorców i postaraj się przewidzieć jego wzrost.

Produkt i model biznesowy 

Produkt jest sercem pomysłu na biznes, a napisanie tej części pomoże go udoskonalić. Opowiedz czytelnikowi biznesplanu o tym, co następuje:

• co produkujesz lub sprzedajesz;
• Jakie są cechy produktu lub usługi
• Jakie są korzyści dla klienta;
• Jaka jest droga produktu do klienta z każdego segmentu;
• Jakie są przewidywane przychody z każdego segmentu;
• Jaka infrastruktura jest wymagana.

Wyraź wartość swojej oferty dla klienta i porównaj firmę z konkurencją. Opisz cykl, przez który przechodzi produkt, zanim “znajdzie” klienta i jak ta ścieżka różni się dla różnych segmentów odbiorców. Przewiduj, jak postęp technologiczny może wpłynąć na cykl życia produktu i zaproponuj nową ofertę na przyszłość.

Plan produkcji

Ta część odpowiada na pytanie, co jest potrzebne, aby produkt trafił na rynek. W planie produkcji warto odzwierciedlić wszystko to, co dotyczy zaplecza firmy, cen surowców i materiałów eksploatacyjnych oraz niezbędnych zasobów pracy, a mianowicie:

• warunki produkcji i charakterystyka sprzętu;
• koszty produkcji;
• wykaz dostawców i wykonawców surowców
• wielkości produkcji;
• koszty logistyki i wysyłki;
• wymagania dotyczące kwalifikacji personelu.

Prognoza cen surowców jest szczególnie ważna, ponieważ bezpośrednio wpływa na koszt towarów, a pośrednio – na wielkość produkcji.

Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa

Nawet jeśli prowadzisz działalność samodzielnie, ta część będzie Ci potrzebna: w miarę rozwoju firmy do Twojego modelu biznesowego dołączą kontrahenci, usługi logistyczne i partnerzy. Wszystkie zasoby ludzkie, których będzie wymagał rozwój biznesu, powinny zostać ujęte w planie organizacyjnym. Opisz tutaj:

• hierarchia w firmie;
• obowiązki pracownika;
• skład zespołu zarządzającego i jego słabe strony;
• kategorie pracowników i koszty wynagrodzeń.

Lepiej jest przedstawić te dane w formie diagramu lub wykresu, tak aby funkcje urzędników i skład zespołu zarządzającego były jasne. Opisz potencjał menedżerów i wskaż punkty rozwoju zawodowego dla każdego z nich. Nie zapominaj, że niezdolność do oddelegowania zadania do wykwalifikowanej osoby jest również słabą stroną zespołu. Określ, ilu pracowników pracuje na poszczególnych stanowiskach i zaplanuj koszty wynagrodzeń, biorąc pod uwagę wzrost wynagrodzeń i wzrost zatrudnienia.

Strategia marketingowa

Marketing jest odpowiedzialny za pozyskiwanie klientów. Wyznaczając cele marketingowe, zacznij od celów biznesowych. Załóżmy, że ogólnym celem jest zwiększenie zysków o 15%. Zastanów się, jak marketing może w tym pomóc.

• Co powinno być zapisane w sekcji:
• Krótka charakterystyka grupy docelowej;
• ocena zdolności płatniczej odbiorców docelowych;
• przewagi konkurencyjne produktu;
• strategia cenowa;
• taktyka reklamowa.

Spróbuj ocenić przewagi konkurencyjne produktu z punktu widzenia klienta i opracuj strategię cenową w oparciu o dane o grupie docelowej. Wykorzystuj tylko te kanały reklamowe, które są odpowiednie dla danego produktu. Na przykład, można reklamować usługi dermatologiczne poprzez Instagram używając zdjęć przed i po, ale czy to przyciągnie klienta jest pytaniem.

Od teorii do praktyki: zaplanuj konkretne działania i wpisz w budżet tę pozycję wydatków.

Strategia sprzedaży

Strategia sprzedaży powinna być oparta na danych liczbowych i rzeczywistej sytuacji na rynku. Na przykład, zwiększenie sprzedaży o 70% nie będzie działać, jeśli średnia stopa wzrostu w branży wynosi 12% (nawiasem mówiąc, trzeba to wiedzieć też). Tutaj, nagrywaj:

• liczba klientów w segmencie;
• miesięczne koszty bezpośrednie sprzedaży;
• przychody w podziale na linie produktów;
• taktyki sprzedaży.

Liczba klientów w danym segmencie pomoże Ci określić fizycznie możliwą maksymalną sprzedaż. Dopasuj taktykę sprzedaży do lejka sprzedażowego – drogi, jaką pokonuje klient od zainteresowania produktem do zakupu.

Plan finansowy

To właśnie plan finansowy decyduje o rentowności pomysłu na biznes w sensie ekonomicznym. Patrząc na tę sekcję, inwestor zdecyduje, czy jest gotowy zainwestować w projekt, a aspirujący przedsiębiorca zdecyduje, czy warto rozpocząć działalność. Co musi być opisane w planie finansowym:

• źródła finansowania;
• wielkość sprzedaży;
• harmonogram płatności;
• koszty bezpośrednie i pośrednie;
• analiza przepływów pieniężnych;
• zysk netto i ROI – próg rentowności.

W tej sekcji należy uwzględnić wszystkie koszty: koszty stałe, np. czynsz, oraz koszty zmienne, np. surowce itp. Prognozowane przychody, zysk netto i marża brutto – procentowa różnica pomiędzy przychodami a sprzedażą całkowitą. Wykres miesięcznych przepływów pieniężnych: ile trzeba zapłacić dostawcom i czynsz, ile sprzedasz, ile będziesz musiał zapłacić za surowce i ile będziesz musiał zapłacić za robociznę. Należy pamiętać, że cash flow to wpływ i wypływ realnych pieniędzy w obiegu, nie jest on bezpośrednio związany z zyskami – istnieje prawdopodobieństwo, że w pierwszych miesiącach poniesiesz straty.

Podobnie jak w przypadku strategii marketingowej, zaplanuj konkretne działania i zaplanuj niezbędne koszty.

Ocena ryzyka

Rozważanie negatywnych scenariuszy jest również ważnym elementem planowania. W tej części należy wymienić typowe czynniki ryzyka, jak również mocne i słabe strony samej firmy oraz opracować strategie radzenia sobie z niepożądanym rozwojem sytuacji. Opisz:

• ryzyko wewnętrzne i zewnętrzne;
• wskaźniki ryzyka;
• program działań dla każdego wskaźnika.

Ryzyko jest niestabilne, więc gdy zmienia się sytuacja na rynku, należy je ponownie ocenić. Zidentyfikuj konkretne obszary ryzyka (w zakresie kanałów sprzedaży, partnerów, klientów, itp.). Następnie ustal wskaźniki ryzyka – wskaźniki, które powiedzą Ci, czy sytuacja wymyka się spod kontroli.

Na przykład, dwudniowe opóźnienie w dostawie surowca nie jest krytyczne. W tym przypadku, początek 3 dnia opóźnienia będzie wyznacznikiem, że czas podjąć działania. Zastanów się, jakie działania podejmiesz, gdy tylko zapali się każdy ze wskaźników ryzyka. Najlepiej byłoby, gdyby w zespole znalazła się osoba odpowiedzialna za monitorowanie ryzyka i przegląd podejmowanych działań.